Khí hư (huyết trắng) là “hệ thống chăm sóc tự nhiên” của âm đạo: giúp giữ ẩm, bôi trơn, duy trì pH ổn định và lọc bỏ tác nhân gây hại. Ở trạng thái khỏe mạnh, dịch thường trắng trong hoặc trắng sữa, không mùi hôi, không gây ngứa.
Vì vậy, khi xuất hiện khí hư màu xanh, đó gần như luôn là tín hiệu bất thường cho thấy môi trường âm đạo bị xáo trộn — thường do vi khuẩn, ký sinh trùng, hoặc bội nhiễm nấm.
Bài viết giúp bạn nhận diện dấu hiệu, hiểu nguyên nhân, biết cách chữa khí hư màu xanh tại nhà ở mức hỗ trợ, khi nào nên đi khám, và cách phòng ngừa để bảo vệ sức khỏe sinh sản lâu dài.
Khí hư màu xanh là gì? Khi nào được xem là bất thường?
Khí hư là dịch do tuyến cổ tử cung và thành âm đạo tiết ra, gồm nước, protein, tế bào bong, lợi khuẩn (Lactobacillus) và chất nhầy. Sự cân bằng của chúng quyết định màu, mùi và độ đặc.
- Bình thường: trắng trong/trắng sữa, hơi dai, không mùi hôi, không ngứa rát.
- Bất thường: đổi màu xanh (xanh nhạt, xanh đậm, xanh-vàng, xanh-xám), mùi tanh/hôi, loãng có bọt hoặc đặc vón cục, đôi khi kèm đau, ngứa, rát.
Màu xanh hình thành khi phản ứng viêm tạo mủ hoặc dịch viêm lẫn khí hư. Do đó, khí hư màu xanh luôn là tín hiệu cảnh báo, kể cả khi bạn ra khí hư màu xanh không mùi và chưa thấy ngứa — có thể là giai đoạn sớm của viêm.
Nguyên nhân gây khí hư màu xanh
Nguyên nhân bệnh lý thường gặp
Trichomonas vaginalis (trùng roi): Gây khí hư vàng-xanh hoặc xanh lá, loãng có bọt, mùi tanh như cá, kèm ngứa, rát, tiểu buốt, đau khi quan hệ. Là bệnh lây qua đường tình dục.
Chlamydia trachomatis: Khí hư vàng-xanh, đôi khi lẫn máu, đau khi quan hệ, tiểu buốt nhẹ. Bệnh có thể ít triệu chứng và dễ bị bỏ qua, có nguy cơ lan lên tử cung/vòi trứng gây viêm vùng chậu.
Neisseria gonorrhoeae (bệnh lậu): Khí hư xanh đục dạng mủ, mùi hôi, tiểu buốt, đau hạ vị. Cần điều trị kháng sinh đặc hiệu.
Viêm âm đạo do vi khuẩn (BV): Dịch trắng-xám mùi tanh cá, khi viêm nặng có thể ngả xanh và dính như keo, mùi rõ hơn sau quan hệ.
Nấm Candida bội nhiễm: Thường gây khí hư trắng vón như bã đậu và ngứa; khi bội nhiễm vi khuẩn, dịch có thể ngả xanh, tạo cảm giác khí hư xanh vón cục.
Viêm vùng chậu, viêm nội mạc tử cung: Khí hư vàng-xanh kèm đau bụng dưới, sốt, là biến chứng nhiễm khuẩn lan ngược dòng.
Nguyên nhân khác: Dị vật (tampon quên lấy ra), vệ sinh kém, thụt rửa sâu làm mất cân bằng pH.
Nguyên nhân sinh lý (hiếm, thoáng qua)
- Ngay sau kỳ kinh: Máu cũ trộn dịch khiến nhìn “xanh-vàng” rất nhạt; tự hết sau 24–48 giờ.
- Biến động nội tiết: Thay đổi thuốc tránh thai, tiền mãn kinh... có thể khiến dịch đậm màu nhẹ nhưng không ngứa, không mùi và không kéo dài.
Nguyên tắc: Bất cứ sắc độ xanh nào kéo dài hơn 2–3 ngày hoặc kèm mùi/triệu chứng đều cần coi là bệnh lý cho đến khi bác sĩ loại trừ.
Triệu chứng đi kèm thường gặp
- Mùi: tanh cá/hôi (BV, Trichomonas); giai đoạn sớm có thể không mùi nhưng nhanh nặng hơn.
- Kết cấu:
- Loãng, có bọt → Trichomonas.
- Đặc, vón cục → nấm Candida.
- Dính như keo → viêm do vi khuẩn.
- Cảm giác: ngứa rát, đau khi tiểu/quan hệ, đau bụng dưới, có thể sốt.
- Biểu hiện đặc thù: Ngứa vùng kín ra khí hư màu xanh là dấu hiệu viêm nhiễm hoạt động.
Khí hư màu xanh ở các nhóm đặc biệt
Trước kỳ kinh nguyệt
Cận kinh, pH và nội tiết thay đổi khiến viêm tiềm ẩn bùng phát rõ. Không ít ca ra khí hư màu xanh trước kỳ kinh do viêm cổ tử cung (đặc biệt Chlamydia): dịch vàng-xanh, lẫn máu, đau khi quan hệ. Không nên chờ “qua kinh xem có hết không”; hãy khám sớm.
Bà bầu ra khí hư màu xanh không mùi
Thai kỳ thường tăng tiết dịch trắng sữa/vàng nhạt, không mùi. Tuy nhiên, màu xanh dù không mùi vẫn không bình thường, có thể gợi ý viêm âm đạo do vi khuẩn, Trichomonas hoặc nhiễm khuẩn tiết niệu.
Các nhiễm trùng này tăng nguy cơ vỡ ối sớm, sinh non. Vì vậy, nếu bà bầu ra khí hư màu xanh không mùi, hãy khám sản-phụ khoa ngay, điều trị theo phác đồ an toàn cho thai kỳ và kiêng quan hệ trong thời gian điều trị.
Bảng so sánh: khí hư màu xanh sinh lý vs. bệnh lý
| Tiêu chí | Sinh lý (hiếm, thoáng qua) | Bệnh lý (cần khám) |
|---|---|---|
| Màu sắc | Xanh rất nhạt/vàng-xanh thoáng qua sau kỳ kinh, hết trong ≤ 48 giờ. | Xanh đậm, xanh-vàng, xanh-xám, có thể lẫn máu/mủ, không tự hết. |
| Mùi | Không mùi hoặc mùi sinh lý rất nhẹ. | Mùi tanh cá/hôi thối, rõ hơn sau quan hệ. |
| Kết cấu | Loãng, trơn, không bọt, không vón cục. | Có bọt (Trichomonas), đặc, vón cục (Candida), dính như keo (BV). |
| Triệu chứng kèm | Không ngứa, không rát, không đau. | Ngứa/rát, sưng đỏ, đau khi tiểu/quan hệ, đau bụng dưới, sốt. |
| Thời gian | 1–2 ngày, tự ổn. | ≥ 3–7 ngày, có xu hướng nặng dần hoặc tái phát. |
| Thai kỳ | Dịch trắng sữa/vàng nhạt, không mùi. | Bất kỳ sắc xanh nào trong thai kỳ → bất thường, cần khám sớm. |
Cách dùng nhanh: Nếu thấy ≥ 2 dấu hiệu ở cột “Bệnh lý” (ví dụ: xanh đậm + mùi tanh + ngứa), hãy đi khám trong 24–48 giờ.
Cách chữa khí hư màu xanh tại nhà (biện pháp hỗ trợ)
Lưu ý: Cách chữa tại nhà chỉ giúp giảm khó chịu, không thay thế điều trị y khoa.
- Vệ sinh đúng cách: Rửa ngoài bằng nước ấm 1–2 lần/ngày, dùng dung dịch dịu nhẹ pH 4–5. Không thụt rửa sâu, không dùng xà phòng/hương liệu mạnh, lau khô từ trước ra sau.
- Giữ vùng kín khô thoáng: Mặc quần lót cotton, thay 1–2 lần/ngày; nếu dùng băng hằng ngày, thay 3–4 giờ/lần.
- Kiêng quan hệ: Khi có viêm để tránh đau rát, lây chéo, làm viêm nặng hơn.
- Giảm ngứa tạm thời: Ngâm vùng ngoài 5–7 phút với nước muối 0,9% ấm, sau đó rửa sạch, lau khô. Không ngâm lâu, không xông nóng.
- Lối sống hỗ trợ: Ngủ đủ, giảm stress, hạn chế đồ ngọt, ăn thực phẩm lợi khuẩn (sữa chua không đường), uống đủ nước.
Nếu sau 2–3 ngày không cải thiện hoặc đang mang thai, hãy đi khám.
Điều trị khí hư màu xanh tại cơ sở y tế
Thăm khám & xét nghiệm: Bác sĩ sẽ soi tươi dịch âm đạo, test pH, nuôi cấy hoặc PCR tìm tác nhân (Trichomonas, Chlamydia, lậu…), siêu âm hoặc xét nghiệm nước tiểu nếu cần.
Điều trị theo nguyên nhân:
- Trichomonas: Thuốc metronidazole/tinidazole, điều trị cả bạn tình.
- Chlamydia/lậu: Dùng kháng sinh đặc hiệu, điều trị đồng thời bạn tình.
- BV: Metronidazole/clindamycin (uống hoặc gel đặt) 5–7 ngày.
- Nấm Candida: Thuốc chống nấm (đặt/bôi ± uống), xử lý yếu tố thuận lợi (ẩm, đồ bó, đường huyết).
- Viêm lộ tuyến: Điều trị thuốc, sau đó có thể đốt hoặc áp lạnh.
- PID/viêm nội mạc: Kháng sinh phối hợp, có thể nhập viện khi nặng.
Lưu ý: Uống/đặt đủ liều, đúng thời gian, tái khám đúng hẹn, kiêng quan hệ cho đến khi khỏi; tránh rượu bia khi dùng metronidazole.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
- Khí hư xanh đậm, kéo dài > 2–3 ngày hoặc tăng dần.
- Mùi hôi/tanh rõ rệt, dịch có bọt hoặc vón cục như bã đậu.
- Ngứa rát, sưng đỏ, đau khi tiểu/quan hệ, đau bụng dưới, sốt.
- Dịch lẫn máu/mủ ngoài kỳ kinh.
- Bà bầu ra khí hư xanh dù không mùi → khám ngay.
- Đã chăm sóc tại nhà 2–3 ngày không cải thiện hoặc tái phát nhiều lần.
Phòng ngừa khí hư màu xanh tái phát
- Vệ sinh đúng: Không thụt rửa, dùng dung dịch dịu nhẹ; trong kỳ kinh thay băng mỗi 4 giờ.
- Tình dục an toàn: Dùng bao cao su, chung thủy, tầm soát bệnh lây qua đường tình dục.
- Trang phục: Đồ lót cotton, tránh bó/ẩm, thay sau khi bơi/tập.
- Dinh dưỡng & lối sống: Cân bằng, ít đường, giàu lợi khuẩn, ngủ đủ, giảm stress.
- Khám phụ khoa định kỳ: Mỗi 6–12 tháng, hoặc sớm hơn nếu có dấu hiệu bất thường.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
Ra khí hư màu xanh không mùi có cần lo không?
Có. Đây có thể là viêm nhẹ giai đoạn sớm. Theo dõi 24–48 giờ; nếu không đỡ, hãy đi khám.
Tại sao ra khí hư xanh trước kỳ kinh?
Cận kinh, nội tiết thay đổi dễ kích hoạt viêm cổ tử cung (Chlamydia). Không nên chờ “qua kỳ” — nên khám sớm.
Khí hư xanh như bã đậu là gì?
Gợi ý nấm Candida bội nhiễm vi khuẩn. Cần khám và điều trị phối hợp chống nấm + kháng sinh.
Bà bầu có thể tự chữa tại nhà không?
Không. Bất kỳ khí hư xanh nào khi mang thai đều cần bác sĩ đánh giá và kê thuốc an toàn cho thai kỳ.
Dùng lá trầu, chè xanh, tỏi có khỏi không?
Chỉ giảm tạm thời, không diệt tác nhân, có thể gây kích ứng. Hãy ưu tiên điều trị y khoa.
Kết luận
Khí hư màu xanh thường là dấu hiệu viêm nhiễm, không phải sinh lý bình thường. Nguyên nhân phổ biến: Trichomonas, Chlamydia, lậu, BV, nấm.
Cách chữa tại nhà chỉ mang tính hỗ trợ; để khỏi hẳn cần khám – xét nghiệm – điều trị đúng nguyên nhân và tái khám theo hẹn.
Bà bầu hoặc người có triệu chứng nặng/kéo dài nên đi khám sớm để bảo vệ sức khỏe sinh sản. Lắng nghe cơ thể và xử trí kịp thời – đúng cách là chìa khóa giúp bạn an tâm, khỏe mạnh.
